हेल्पएज इंडियाने 'अ‍ॅडव्हांटएज६०: पॉवरिंग अ‍ॅस्पिरेशन्स' मोहीम सुरू केली आहे, जी वृद्धांना सक्रिय, सक्षम आणि सक्षम जीवन जगण्यासाठी शक्ती आणि वचन देऊन वृद्धत्वाची पुनर्परिभाषा करते.

मुंबई,(कटुसत्य वृत्त):-: हेल्पएजने ' अ‍ॅडव्हांटएज६०: पॉवरिंग अ‍ॅस्पिरेशन्स - अ‍ॅक्टिव्ह, एनेबल्ड अँड एम्पॉवर' या मोहिमेसह ' आंतरराष्ट्रीय वृद्ध व्यक्ती दिन २०२५' साजरा केला. भारतातील ज्येष्ठ नागरिकांची ताकद, लवचिकता आणि अप्रयुक्त क्षमता साजरी करण्यासाठी, वृद्धत्वाच्या रूढींना आव्हान देण्यासाठी आणि साठ नंतरचे जीवन सक्रिय सहभाग आणि पूर्ततेचा एक उत्साही टप्पा कसा असू शकतो हे दाखवण्यासाठी. हे कार्यक्रम सन्माननीय अतिथी, अतुलनीय रघुबीर यादव, नाट्य आणि चित्रपट क्षेत्रातील प्रसिद्ध कलाकार, अभिनेता, गायक, संगीतकार यांच्या उपस्थितीत लाँच करण्यात आले.

प्रमुख पाहुणे म्हणून पुण्यातील शतकोत्तर वयाचे माजी इस्रो शास्त्रज्ञ आणि पद्मभूषण पुरस्कार विजेते प्रतिष्ठित प्राध्यापक ई.व्ही. चिटणीस होते, ज्यांनी श्री. विक्रम साराभाई यांच्यासोबत भारतीय अंतराळ संशोधन कार्यक्रम सुरू केला. त्यांच्या उपस्थितीने खोली भरून गेली, त्यांनी त्यांच्या १०० वर्षांच्या अद्भुत प्रवासातील काही अंश शेअर केले.

" मला चांगल्या आरोग्याचे किंवा दीर्घायुष्याचे रहस्य माहित नाही. मला एवढेच माहिती आहे की, मी माझे काम आणि संशोधन मोठ्या दृढनिश्चयाने केले, अनेकदा अनेक संघर्षांमधूनही. आम्ही भारताला उत्कृष्ट बनवण्याच्या दृष्टिकोनातून अंतराळ विज्ञान संशोधन सुरू केले. आम्हाला कोणीही सूचना दिल्या नाहीत, आम्ही फक्त आमच्यासमोर असलेल्या संधींचा फायदा घेतला. आजचे तरुण आपल्यासारखेच आत्मविश्वासू आणि स्पष्ट आहेत की त्यांना काय करायचे आहे. त्यांना भरभराटीसाठी सक्षम वातावरणाची आवश्यकता आहे ," चिटणीस म्हणतात.

२०२२ च्या आधीच्या हेल्पएजच्या अहवालात असे दिसून आले आहे की, अनेक वडील सक्षम आहेत आणि त्यांच्या नंतरच्या काळात योगदान देणे आणि काम करणे सुरू ठेवू इच्छितात, असे त्यांच्यापैकी ४०% जणांना 'शक्य तितक्या काळासाठी ' नोकरी करायची होती.

या वर्षाच्या सुरुवातीला संस्थेने वृद्धत्वाबद्दलच्या समजुती समजून घेण्यासाठी केलेल्या एका संशोधन अभ्यासात असे म्हटले आहे की आजकालचे बहुतेक तरुण वृद्धांना 'अवलंबित' (४८%) मानतात, परंतु दुसरीकडे ते 'शहाणे' (५१%) आणि 'आदरणीय' (४३%) देखील मानतात.

"साठ वर्षांनंतरच्या आयुष्याची क्षमता आणि आशा आपण ओळखणे अत्यंत महत्त्वाचे आहे. आज, वाढत्या संख्येने ज्येष्ठ नागरिक सक्रिय, सक्रिय आणि मूल्यवान राहण्याची आकांक्षा बाळगतात - त्यांना अवलंबित म्हणून नव्हे तर समाजाचे योगदान देणारे सदस्य म्हणून पाहिले जाते. ते काम करण्याच्या, उपक्रम सुरू करण्याच्या, स्वयंसेवक, मार्गदर्शन करण्याच्या आणि त्यांच्या अनुभवाची संपत्ती सामायिक करण्याच्या संधी शोधतात - तरीही त्यांच्यासाठी उपलब्ध असलेले व्यासपीठ मर्यादित आहे. यामुळे धोरणात, कामाच्या ठिकाणी आणि समुदायांमध्ये - प्रत्येक क्षेत्रात एक सक्षम वातावरण निर्माण करणे आपल्यासाठी अत्यावश्यक बनते. अॅडव्हांटएज 60 हे सर्व भागधारकांसाठी कृतीचे आवाहन आहे जे हे शक्य करते. वृद्धांना त्यांचे आयुष्यभराचे शिक्षण, शहाणपण आणि कौशल्ये लागू करण्यासाठी आपण अर्थपूर्ण मार्ग तयार केले पाहिजेत. वय अडथळा बनू देऊ नका, तर त्याऐवजी वृद्धत्वाला जीवनाचा एक टप्पा म्हणून पुन्हा कल्पना करा, ज्यामध्ये नवीन उद्देश असेल, शक्यतांनी भरलेले असेल" असे हेल्पएज इंडियाचे सीईओ श्री. रोहित प्रसाद म्हणतात.

या दिवसाच्या थीमच्या खऱ्या भावनेनुसार, या कार्यक्रमाचे नेतृत्व ७८ वर्षीय श्री. किरण कर्णिक यांनी केले. त्यांनी आयुष्यात अनेक पदव्या धारण केल्या आहेत: आयटी क्षेत्रात आघाडीची भूमिका, भारत आणि दक्षिण आशियामध्ये डिस्कव्हरी चॅनेलची ओळख करून देणे आणि इस्रोमध्ये दोन दशकांहून अधिक काळ अंतराळ तंत्रज्ञानाच्या अनुप्रयोगांवर लक्ष केंद्रित करणे, इतर भूमिकांसह. आता, एक लेखक आणि स्तंभलेखक, सार्वजनिक धोरण आणि रणनीतीमध्ये उत्कट रस असलेले, त्यांना या ज्येष्ठ कारणाबद्दल तीव्र भावना आहेत आणि सध्या ते हेल्पएज इंडियाचे अध्यक्ष आहेत.

“ आजचा विषय ' अ‍ॅडव्हँटएज६०: पॉवरिंग अ‍ॅस्पिरेशन्स' माझ्या हृदयाच्या अगदी जवळ आहे. कोणताही प्रभावी बदल घडवून आणण्याच्या दिशेने पहिले पाऊल म्हणजे मानसिकतेत बदल करणे, ज्यामध्ये वृद्धांना ओझे म्हणून नव्हे तर एक संपत्ती म्हणून पाहिले जाते. औषध, विज्ञान आणि आरोग्यसेवेतील सुधारणांमुळे आता दीर्घायुष्य केंद्रस्थानी आले आहे आणि "सक्रिय वृद्धत्व" ही संकल्पना आहे. आपल्या लोकसंख्येतील वृद्धांचे प्रमाण आणि संख्या पुढील २५ वर्षांत जवळजवळ दुप्पट होईल, ज्यामुळे लोकसंख्याशास्त्रीय बदल घडेल. सध्या आपण आपल्या लोकसंख्येतील तरुणांच्या संख्येचा ("डेमोग्राफिक डिव्हिडंड") फायदा घेत असताना, जर आपण त्यात सुमारे १४० दशलक्ष वृद्धांचे योगदान जोडू शकलो तर त्याचा काय परिणाम होईल याची कल्पना करा! त्यासाठी फक्त या ज्येष्ठांसाठी योग्य क्षेत्रात काही प्रशिक्षण किंवा कौशल्य, योग्य संधी आणि अर्थातच, वृद्ध-केंद्रित आरोग्यसेवेची आवश्यकता आहे. हे जीवन, समुदाय आणि उद्योग कसे बदलू शकते (आणि सुधारू शकते) याचे आश्वासन खरोखरच अकल्पनीय आहे. वृद्धांचे अनुभव पिढ्यांसाठी वापरण्यासाठी एक समृद्ध संसाधन बँक असू शकतात. वृद्धांच्या गरजांकडे आपण कसे पाहतो यामध्ये पद्धतशीर बदल आणि निर्मिती आवश्यक आहे. "त्यांच्या क्षमता साकार करण्यासाठी त्यांच्यासाठी मार्ग शोधणे , जेणेकरून आपण त्यांच्या आयुष्यात फक्त वर्षेच नव्हे तर त्यांच्या आयुष्यात आयुष्य जोडू शकू, " असे हेल्पएज इंडियाचे अध्यक्ष कर्णिक म्हणतात.

या दिवशी ८५ वर्षांवरील ' सुपर सीनियर्स अचिव्हर्स' , ज्यांनी अनुकरणीय आणि उद्देशपूर्ण जीवन जगले आहे, समाजात योगदान देत आहेत आणि सक्रिय वृद्धत्वाचे खरे दीपस्तंभ आहेत, जसे की श्रीमती प्रभावती भगवती (९८ वर्षे), श्री. जे.सी. लूथर (१०२ वर्षे), डॉ. विनोद कुमार (८७ वर्षे) आणि श्री. निरेन सेनगुप्ता (८५ वर्षे) यांचा सन्मान करण्यात आला.

तसेच ' चेंज ऑफ चेंज' वृद्धांची काळजी आणि सामुदायिक सेवा क्षेत्रात महत्त्वपूर्ण योगदान देणाऱ्या, त्यांचे जीवन सुधारण्यासाठी आणि चांगल्यासाठी परिवर्तन करण्यासाठी सतत कार्यरत असलेल्या डॉ. गिरिधर प्रसाद भगत, सुश्री नीलम मोहन, सुश्री मीरा खन्ना, श्री. अलागरथनम नटराजन आणि श्री. जीवन राम गुप्ता यांनाही गौरविण्यात आले.

या दिवशी 'वृद्धांसाठी नवीन सक्षम परिसंस्था निर्माण करणे' या विषयावर एक पॅनेल चर्चा देखील झाली, ज्याचे नेतृत्व भारत सरकारचे माजी सचिव , ज्यांना भारतात ग्रामीण विकास, समाज कल्याण आणि समावेशक सार्वजनिक धोरण पुढे नेण्याचा ४०+ वर्षांचा अनुभव आहे, श्री. अमरजीत सिन्हा , (IAS ) , वित्त आणि धोरण व्यावसायिक, देवदूत गुंतवणूकदार आणि परोपकारी सुश्री गीता नय्यर , डॉ. एबी डे, माजी प्राध्यापक आणि प्रमुख जेरियाट्रिक मेडिसिन एम्स, नवी दिल्ली , डॉ. मोहसीन वली , हृदयरोगतज्ज्ञ आणि पद्म पुरस्कार विजेते आणि श्री. हरबिंदर नरुला यांच्यासारख्या कुशल वक्त्यांनी केले. श्री. कुणाल किशोर, मिशन - प्रमुख - एजकेअर, हेल्पएज इंडिया यांनी या दिवशी मार्गदर्शन केले .

या मोहिमेच्या सुरुवातीद्वारे, हेल्पएज ग्रामीण किंवा शहरी भागातील वृद्धांसाठी स्वतःच्या कार्यक्रमांद्वारे सक्रिय वृद्धत्वाला प्रोत्साहन देण्यासाठी आपले प्रयत्न आणखी वाढवण्याची योजना आखत आहे. ते आधीच त्यांच्या उपजीविका आणि उत्पन्न निर्मिती कार्यक्रमांद्वारे हे सक्रियपणे करत आहे, तसेच ज्येष्ठांना डिजिटल कौशल्यांसह सक्षम बनवत आहे, जेणेकरून त्यांना सतत विकसित होणाऱ्या डिजिटल लँडस्केपशी जुळवून घेण्यास मदत होईल. पुढील काळात वृद्धांना व्यस्त आणि निरोगी ठेवण्यासाठी, हेल्पएज प्रतिबंधात्मक आरोग्यसेवेवर जोरदार भर देत आहे आणि त्यांच्या मोबाइल हेल्थकेअर प्रोग्रामद्वारे मूलभूत आरोग्यसेवा सेवांचा विस्तार करत आहे, जो देशाच्या काही दुर्गम भागात पोहोचतो.